Groen licht voor een variabele pensioenuitkering

Na de Tweede Kamer heeft onlangs ook de Eerste Kamer ingestemd met de Wet verbeterde premieregeling. Deze wet regelt dat pensioengerechtigden met een premie- of kapitaalovereenkomst ook in de uitkeringsfase nog (deels) kunnen doorbeleggen. Het is niet langer verplicht om op de pensioeningangsdatum direct het levenslange pensioen aan te kopen, zoals dat nu wel het geval is. Dit wetsontwerp komt voort uit de wens om het effect van de rentestand op de pensioenuitkering te verminderen. Die huidige lage rentestand zorgt er namelijk voor dat er relatief minder pensioen aangekocht kan worden met het opgebouwde pensioenkapitaal.

Op 10 maart 2016 heeft bijna de volledige Tweede Kamer, met uitzondering van de SP-fractie, ingestemd met het initiatiefvoorstel Wet verbeterde premieregeling. Vervolgens heeft ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel op 10 juni 2016 aangenomen. De regelgeving in de Wet Verbeterde premieregeling wordt momenteel verder uitgewerkt. De geplande ingangsdatum was 1 juli 2016, maar deze ingangsdatum is uitgesteld. De ingangsdatum van de wet staat op dit moment niet vast, maar volgens de Pensioenfederatie zou de streefdatum 1 september 2016 zijn. Ook pensioenverzekeraars zijn op dit moment nog bezig om de gevolgen van de aankomende wetswijziging in kaart te brengen en hun administratie en producten daarop af te stemmen.

Aanleiding

Eerder verscheen er in onze Financiële Gids 2016 al een artikel over de aanleiding van de Wet variabele pensioenuitkering. Momenteel dient men met het totale pensioenkapitaal direct een levenslang, gegarandeerd pensioen aan te kopen, wat in de loop der jaren alleen zou kunnen wijzigen door eventuele indexaties. De hoogte van dit pensioen is met name afhankelijk van een tweetal factoren, te weten de rentestand en de levensverwachting. Naast de gestegen levensverwachting, zorgt op dit moment voornamelijk de historisch lage rentestand voor een teleurstellend pensioen. Met het opgebouwde pensioenkapitaal kan steeds minder pensioen worden aangekocht. De overheid onderkent dit effect en besloot daarom in actie te komen.

Gevolgen voor de uitkeringsfase

De wet leidt tot een uitbreiding van de keuzemogelijkheden ten aanzien van de uitkeringswijze van het pensioen, voor diegenen die het pensioenkapitaal hebben opgebouwd op basis van een premie- of kapitaalovereenkomst. Uiteraard blijft het mogelijk om voor volledige zekerheid te kiezen en meteen een levenslang pensioen aan te kopen. Daarnaast wordt het nu ook mogelijk om een variabel pensioen aan te kopen. Op de pensioeningangsdatum wordt er dan een pensioen aangekocht voor het volgende jaar, met slechts een beperkt gedeelte van het volledige pensioenkapitaal. Met het resterende pensioenkapitaal kan men vervolgens blijven beleggen waardoor dit blijft renderen. Vervolgens wordt de hoogte van het uit te keren pensioen ieder jaar opnieuw berekend, op basis van de rente van dat moment. Hierdoor neemt de afhankelijkheid van de rentestand op pensioendatum af. Overigens dient hierbij wel te worden aangetekend dat er risico’s worden genomen, op het moment dat er gebruik wordt gemaakt van de gewijzigde regelgeving. Naast het feit dat de levenslange pensioenuitkering niet meteen duidelijk is en dat onzekerheid geeft, blijven ook het beleggingsrisico en het renterisico tijdens de uitkeringsfase van het pensioen bestaan. Bij tegenvallende beleggingsresultaten en/of een dalende marktrente zou de maximaal aan te kopen pensioenuitkering (verder) kunnen afnemen.

Gevolgen voor de opbouwfase

Het wetsvoorstel is voornamelijk gericht op de uitkeringsfase van het pensioen. Dit neemt echter niet weg dat ook de situatie tijdens de opbouwfase al kan veranderen. Normaal gesproken worden de beleggingsrisico´s automatisch afgebouwd door pensioenverzekeraars op het moment dat de pensioendatum dichterbij komt. Dit komt voort uit de zorgplicht, aangezien er met het totale kapitaal direct een volledig pensioen aangekocht moest worden en het daarom onwenselijk is om richting de pensioendatum nog veel risico te lopen. Aangezien er nu nog maar een deel van het kapitaal benodigd is om de uitkering voor het eerste pensioenjaar aan te kopen, kan men met het resterende pensioenkapitaal langer offensief blijven beleggen. Daardoor wordt het verwachte kapitaal hoger, maar uiteraard brengt offensief beleggen ook weer risico’s met zich mee.

Maatwerk

Het is duidelijk dat er risico’s kleven aan deze nieuwe, variabele pensioenvariant. Door de invoering van de wetswijziging wordt een hogere pensioenuitkering beoogd, maar worden er ook risico’s bij de pensioengerechtigde gelegd, die daar nu niet liggen. Het is daarom van belang dat u goed wordt geadviseerd en dat de voor- en nadelen voor u goed inzichtelijk zijn. Graag zijn wij u van dienst bij het maken van een verantwoorde keuze met betrekking tot de aanwending van de vrijkomende pensioengelden.

Heeft u de Financiële Gids 2016 niet ontvangen en wilt u toch meer weten over dit onderwerp? Bestel de gids dan alsnog via onze website! Naast meer achtergrondinformatie over dit onderwerp treft u ook nog tal van andere interessante artikelen. In de Robbe Financiële Gids informeren de specialisten van Adviesburo Robbe u jaarlijks over ontwikkelingen op financieel gebied, fiscale wijzigingen en andere financiële wetenswaardigheden.